Έπιπλα που μετακινούνται, ανυψώσεις αντικειμένων, ηλεκτρικά πεδία που τρελαίνονται, φώτα που αναβοσβήνουν μόνα τους, χτυπήματα και πόρτες που ανοιγοκλείνουν από μόνες τους
Το poltergeist είναι ένα υπερθέαμα αφύσικων φαινομένων που κοροϊδεύουν τους γνωστούς νόμους και μοιάζουν να έχουν κάποιον δράστη, έναν ζωντανό άνθρωπο.
Στην μυθολογία του paranormal το φαινόμενο poltergeist δηλώνει εμφανή αλλά ανεξήγητη εκδήλωση μιας δύναμης που εκφράζεται με πολλούς τρόπους.
Ο όρος είναι γερμανικός από τις λέξεις poltern δηλαδή “θόρυβος” και geist που σημαίνει φάντασμα”. Η διάρκεια των φαινομένων poltergeist εκτείνεται από λίγες ώρες μέχρι μήνες. Σχεδόν πάντα, στις σημαντικότερες και ιστορικά καταγεγραμμένες περιπτώσεις poltergeist υπεύθυνος ήταν κάποιος άνθρωπος. Όχι όμως σε όλες!
Από τις πιο παλιές καταγραφές είναι η «λιθοβολημένη ταβέρνα» των Γουόλτον στην Βρετανία το 1682 που αποδόθηκε τότε σε κακόβουλο δαίμονα. Στη διάρκεια ενός χρόνου, το 1878 – 1879 συνέβη και το Μεγάλο Μυστήριο του Amherst, στην ομώνυμη πόλη του Καναδά όπου υπεύθυνη θεωρήθηκε η 18χρονη Έσθερ Κοξ. Μετά την απόπειρα βιασμού της από έναν φίλο της στο σπίτι της αδελφής της όπου διέμενε τα έπιπλα άρχισαν να πετάνε τριγύρω, χτυπήματα, σφυρίγματα και θόρυβοι ακούγονταν τη νύχτα. Κάποια στιγμή που κάλεσαν γιατρό να εξετάσει την κοπέλα η οποία σωματικά υπέφερε μια παράξενη φράση, παρουσία πολλών μαρτύρων, γράφτηκε στον τοίχο πάνω από το κρεβάτι της… «Έσθερ Κοξ είσαι δική μου και θα σε σκοτώσω».
Αρκετοί άνθρωποι έγιναν αυτόπτες μάρτυρες των σκηνών που συνεχίστηκαν για κάποιους μήνες και ακολούθησαν την κοπέλα ακόμα και όταν μετακόμισε σε άλλα σπίτια.
Στις αρχές του 20ού αιώνα η Τερέζα Σελς, μια 14χρονη υπηρέτρια βίωνε φαινόμενα πολτεργκάιστ στην οικογένεια Τοντεσίνι όπου εργαζόταν. Στα μεγάλα χιτς του φαινομένου poltergeist ήταν η ιστορία της Αν-Μαρί Σέιμπελ στη δεκαετία του 1960 στην Βαυαρία που προκαλούσε γύρω της έναν πανζουρλισμό αλλόκοτων συμβάντων: φώτα αναβόσβηναν, οι τηλεφωνικές γραμμές έβγαιναν εκτός λειτουργίας, λάμπες στροβιλίζονταν και παράξενοι ήχοι ακούγονταν όλα σε μια εποχή τεχνολογικά έτοιμη να τα καταγράψει και να τα μελετήσει, στο διάσημο Ινστιτούτο φυσικής Max Planck παρακαλώ και από σημαίνοντες επιστήμονες.
Αυτές και πολλές-πολλές ακόμα φημισμένες περιπτώσεις διεθνώς δείχνουν ότι το ανεξήγητο poltergeist είναι συχνό, διεθνές και διαπολιτισμικό, απαντάται σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης και σε όλες τις εποχές.
Τα φαινόμενα poltergeist μπορεί να είναι συχνότερα από ό,τι νομίζουμε και να μας αφορούν σχεδόν όλους. Πόσες φορές δεν έχουμε παρατηρήσει, όλοι μας, ότι σε κατάσταση μεγάλης έντασης και άγχους, οι λάμπες δείχνουν να σπάνε ή να χαλάνε από μόνες τους, το ηλεκτρικό κύκλωμα πέφτει, πράγματα σπάνε χωρίς να τα ακουμπήσουμε; Είτε από τη δική μας ένταση είτε από κάποιου άλλου ανθρώπου που μπήκε στο σπίτι.
Οι πιθανές ερμηνείες του poltergeist
– Έφηβοι κυρίως αλλά και άτομα με διαταραγμένο σε κάποια περίοδο ψυχικό κόσμο παρουσιάζονται ως βασικοί υπαίτιοι. Σε αυτήν την περίπτωση το φαινόμενο δείχνει να είναι ηλεκτρομαγνητικής φύσεως και ότι έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με συσσωρευμένη σεξουαλική ενέργεια – ενέργεια που περισσεύει σε εφήβους και σε «υστερικές», ανοργασμικές γυναίκες σύμφωνα με την κλασσική, μισογυνική αντίληψη. Ένα είδος υπερφόρτισης που ξεφεύγει από τον δημιουργό του και διαχέεται στην ατμόσφαιρα επηρεάζοντας άψυχα αντικείμενα και προκαλώντας μια σειρά από ηχητικά, κινητικά και διαδραστικά συμβάντα. Ορισμένοι άνθρωποι κατά την εκδήλωση poltergeist αισθάνονται ότι δέχονται κάποιου είδους «επίθεσης», τσιμπίματα, χτυπήματα, σωματικές προσβολές από αόρατη πηγή.
– Άλλοι υποδεικνύουν ψυχολογικούς παράγοντες παραισθήσεις, φαντασιώσεις, ευσεβείς πόθους που με κάποιο τρόπο «μοιάζουν απόλυτα πραγματικά». Οι παρευρισκόμενοι σε μια poltergeist δράση ερμηνεύουν ψευδώς μια σειρά από διφορούμενα ερεθίσματα.
– Ο ψυχικός ερευνητής Guy William Lambert προτείνει μια γεωφυσική εξήγηση για τις δραστηριότητες poltergeist και κυρίως την επενέργεια υπόγειων ρευμάτων νερού, στοιχείο που παραδοσιακά συνδέεται και με άλλα ανεξήγητα φαινόμενα όπως τα στοιχειωμένα σπίτια και τα φαντάσματα.
– Ο ερευνητής, Michael Persinger υποστηρίζει ότι τα φαινόμενα σχετίζονται με τη σεισμική δραστηριότητα αν και τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά αφού βάζει και άλλους παράγοντες στο παιχνίδι υποδεικνύοντας έναν συνδυασμό γεωμαγνητισμού, οικιακού ηλεκτρικού εξοπλισμού και εγκεφαλικής φυσιολογίας των ατόμων. Μια δηλαδή σχεδόν «μεταφυσική» συνέργεια παραγόντων που μάλλον δυναμιτίζουν παρά υποστηρίζουν την ρασιοναλιστική βάση της θεωρίας του.
– Κάποιες άλλες, θεωρίες έχουν προταθεί για τις αιτίες εμφάνισης των poltergeist όπως τα ασυνήθιστα ρεύματα αέρα και οι κλιματικοί παράγοντες, οι σφαίρες φωτός (ball lighting), ένα άλλο ανεξήγητο, ατμοσφαιρικό ηλεκτρικό φαινόμενο, τα φαντάσματα ή τα κακόβουλα πνεύματα που σπάνε πλάκα με τα νεύρα των ζωντανών μη μπορώντας να συμμαζέψουν την ενέργεια που τους περισσεύει.